مدیریت بحران و پدافند غیر عامل

آموزه های علمی و تجربی در زمینه های مدیریت بحران و پدافند غیر عامل

مدیریت بحران و پدافند غیر عامل

آموزه های علمی و تجربی در زمینه های مدیریت بحران و پدافند غیر عامل

مدیریت بحران و پدافند غیر عامل

۱۴ مطلب در آذر ۱۳۹۹ ثبت شده است

برای نمایش مطلب باید رمز عبور را وارد کنید
۲۹ آذر ۹۹ ، ۱۰:۴۸

رخنه گاه(در پشتی) کلمه ایست برای توصیف راهی برای نفوذ به یک محیط و در عالم سایبر، مدخلی برای نفوذ به سیستم با هدف جاسوسی، خرابکاری، تغییر عملکرد، استهلاک و حتی تعمیر و نظارت از دور.بیشتر حملات سایبری به دلیل وجود آسیب پذیری های عمدی یا سهوی نرم افزاری است اما به تازگی گزارش های زیادی از کشف رخنه گاه های سخت افزاری تهیه شده که حکایت از تعبیه یا افزودن یک مدار یا ابزار سخت افزاری مخفی برای کنترل و آسیب رساندن به سامانه اصلی دارد. بنابراین در صورت وجود چنین راه های تصاحب یا نفوذ به پردازنده، حافظه، دیسک، کارت شبکه، منبع تغذیه، انواع حسگرها و محرکها، دیگر هیچ امنیتی برای سامانه های اطلاعاتی، رایانشی، کنترلی و شبکه های ارتباطی و صنعتی وجود نخواهد داشت و یا دست کم تستهای نفوذ سنتی نرم افزاری فاقد کارآیی و دقت لازم برای تشخیص چنین آسیب پذیری ها و تهدیداتی خواهند بود. لذا گام اول در مقابل این تهدیدات، باور وجود آنها و گام دوم شناخت یا کشف آنها و گام سوم بستن راه یا خنثی سازی شان است.

در پست دیگری درباره اهداف ایجاد رخنه گاه ها و راهکارهای مقابله با آنها مطالبی بیان خواهم کرد.

۰ موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۶ آذر ۹۹ ، ۱۳:۴۱

واژه تاب آوری در اوایل قرن 17 میلادی از فعل لاتین «Resilire» به معنای جهش و به حال خود بازگشتن ، وارد زبان انگلیسی شد . در سال 1973 ، هولینگ (Holling) واژه «تاب آوری» را به طور مشخص ، وارد ادبیات تخصصی بوم شناسی (اکولوژی) نمود . بنابر نظر هولینگ ، تاب آوری به عنوان راهی برای درک فشارهای دینامیکی و غیرخطی جذب شده در زیست بوم و به صورت مقدار اختلالی که زیست بوم می تواند بدون ایجاد تغییرات عمده و اساسی در ساختار خود جذب کرده و پایدار باقی بماند ، تعریف شده است . در طی زمان ، تغییرات زیادی در مفهوم واژه تاب آوری ایجاد شده است . اگر چه تفسیرهای موجود برای این واژه ، پیچیده و متنوع هستند، اما آنچه مسلم است ، ارتباط نزدیک میان مفاهیم تهدیدات، مخاطرات، آسیب پذیری و تاب آوری وجود دارد . در این راستا در نظر گرفتن تاب آوری به عنوان توانایی سازمان دهی به پیامدهای ناشی از وقوع تهدیدات و همچنین، توانایی جذب تنش ها و پایداری در برابر آن، در عین حفظ کارآیی اصلی، مورد توجه ویژه است. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که مشخصه بازگشتن به موقعیت و شرایط پیش از وقوع تهدید، همچنین بهبودبخشی به وضعیت آن در راستای توسعه هر چه بیشتر را در سیستم ها، تاب آوری می نامند (Amaratunga and Haigh, 2011).

از طرفی تاب آوری را توانایی سیستم های شهری برای پاسخگویی به تنش ناشی از تهدیدات و سوانح و بازتوانی سریع پس از آن تعریف کرده اند. این توانایی و ظرفیت، شرایط ذاتی سیستم را شامل شده و جذب اثرات تهدید و کنار آمدن با واقعه را تسهیل می سازد. به طور کلی فرآیندهای تطبیقی پس از وقوع تهدید و توانایی سیستم برای سازمان دهی مجدد، تغییر، آموختن از تجارب و نحوه پاسخ گویی به تهدیدات، نشانه هایی از تاب آوری سیستم در برابر تهدید قلمداد می شوند (Cutter .2008).

با توجه به تعریفی که کالیگ(Kulig)، پتن (Paton) و واکرز (Walkers) ارائه داده اند، تاب آوری فرآیندی پویا و در حال رشد توصیف شده است که نه تنها به ظرفیت و توانایی جامعه در مقابله با فجایع ناشی از بروز تهدید و سوانح وابسته بوده، بلکه توانایی عملکرد و کارایی سیستم در سطحی بالاتر از قبل را با توجه به تجارب کسب شده، توضیح می دهد. بنابراین، تاب آوری در این تعریف، ظرفیتی از یک سیستم است که پتانسیل تطبیق با تهدید را به منظور دستیابی و یا حفظ سطح قابل قبولی از عملکرد و ساختار ایجاد می نماید. باید توجه داشت که ظرفیت و توانایی تطبیق، مهمترین شاخص سیستم های تاب آور محسوب گردیده و بازتوانی و احیا، ظرفیت تحمل و جذب فشار، سرعت بازگشت به شرایط عادی، تثبیت و ارتقای موقعیت سیستم و عملکرد آن در رده های بعدی قرار می گیرند .

از جانب دیگر ، مفهوم تاب آوری در شهرها با در نظر گرفتن شهرها به عنوان سیستمهای پیچیده ، با اجزای به هم وابسته، تعریف می شود. ساختارهای معماری، جمعیت، تمرکز، مراکز تجمع و سیستمهای زیرساختی ، اگر چه اجزای تشکیل دهنده شهرها هستند، اما آسیب پذیری شهرها را در برابر تهدیدات افزایش می دهند (Gosdchalk,2003). در این راستا، تقلیل میزان آسیب پذیری و بالا بردن سطح انعطاف پذیری محیط کالبدی شهرها در برابر تنش های ناشی از بروز تهدید و نیز به حداقل رساندن زمان بازتوانی، همچنین ارتقا و بهبود بخشی سطح زندگی افراد و به طور کلی، تاب آور ساختن شهرها در برابر تهدید، از جمله مهمترین عواملی است که می بایست در شهرها مورد توجه قرار گیرد .

افزون بر این، تاب آوری در برابر بحران های وارده، دارای دو کیفیت اصلی معرفی شده است. اول، کیفیت ذاتی که شامل عملکردها در شرایط عادی و زمان غیر از بحران می شود و دوم، تطبیق پذیری در زمان بحران و انعطاف پذیری در هنگام پاسخگویی به تهدید، که می تواند در سیستمهای کالبدی شهرها مانند زیرساخت ها و سیستمهای اجتماعی و یا اقتصادی مانند مؤسسات و سازمانها مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین، به کارگیری این دو کیفیت اصلی می تواند از عوامل افزایش تاب آوری آنها در برابر تهدید گردد (Cutter,2008). افزایش انطباق پذیری شهرها در برابر تهدید، با انعطاف پذیری سه مؤلفه اصلی شهر شامل، فرم کالبدی (اجزای کالبدی شهر)عملکرد شهر و جریانها (حرکت انسان، اطلاعات، حمل و نقل و خدمات) و زیرساختها، نقش به سزایی در افزایش تاب آوری شهرها ایفامی کند (Arefi,2001) .

در مطالعاتی که توسط آلن و بریانت (2010) ، برک (Berke) و کامپانلا (Campanella) (2006) ، کاتر (Cutter) (2008) و تیلیو (Tilio) (2011) انجام شده است نیز به نقش تعیین کننده کاربرهای شهری در تقلیل پیامدها و اثرات سوء تهدید و همچنین تاب آور ساختن شهر در برابر خطرات ناشی از تهدیدات اشاره شده است. باید توجه داشت که تعیین کاربرهای همسان در کنار هم، به گونه ای که در زمان بروز تهدیدات مشکل زا نباشند و همچنین مشخص کردن فضاهای باز چند عملکردی در درون بافت متراکم محلات مسکونی در شهرها نیز باعث افزایش تاب آوری شهری در برابر تهدید می گردد.

دریک جمع بندی می توان گفت باکنار هم قراردادن عناصر شاخص موجود در مفاهیم پدافند غیرعامل و همچنین مفهوم تاب آوری سیسمتها بادر نظر گرفتن تهدید به عنوان عامل تنش زا می توان ارتباط موجود میان مفهوم تاب آوری وپدافند غیرعامل را چنین بیان کرد : «اگر رویکرد پدافند غیرعامل به نحوی باشد که یک دارایی در شرایط بروز تهدید، ظرفیت تحمل تنشهای وارده را داشته و ایمنی و امنیت را برای آن فراهم آورد و همچنین ظرفیت سامان دهی اجزای خود را به نحوی که عملکرد آنها را در شرایط بحرانی حفظ کند، داشته باشد، دارایی در برابر تهدید تاب آور است».

مقولات مرتبط با تاب آوری دارایی ها با مفاهیم تاب آوری در حوزه های دیگر مانند ابعاد اجتماعی ، نهادی و ... وابسته است . از این رو در پستهای دیگر به تبیین مفاهیم ، ابعاد و مؤلفه های تاب آوری پرداخته خواهد شد. با توجه به نوپا بودن مفهوم تاب آوری، بررسی و تحلیل تاب آوری و تطبیق و ارتباط آن با پدافند غیرعامل و معرفی شاخصها و مدل سنجش آن میتواند موضوعات تحقیقی جذابی باشد.

۰ موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۶ آذر ۹۹ ، ۱۲:۴۸

کابلها و کانکتورها به عنوان ورودی و خروجی سیستمها و تجهیزات می توانند تحت تشعشعات و القائات ، سیگنالهای ناخواسته را به سیستم وارد کنند . بنابراین کابلها به عنوان هادی های نفوذ کننده به داخل حفاظ باید حفاظت شوند ، ناپیوستگی های بین کابل و حفاظ که نوعاً کانکتورها و سوکت ها می باشند نیز باید حفاظت شوند .

نکته قابل توجه این است که هر نوع کابلی به جز کابلهای نوری ، به عنوان یک هادی نفوذ کننده به داخل حفاظ شناخته می شود که در این میان می توان به تک سیمها ، زوج سیم ، چند رشته ای و کابل کواکس اشاره کرد . ورودی کابلهای فیبر نوری نیز که به عنوان یک روزنه در حفاظ محسوب می شوند باید به نحو مناسب فیلتر شوند .

حفاظ سازی برای کابلها و کانکتورها :

حفاظ سازی الکترومغناطیسی برای مقابله با تهدیدات الکترو مغناطیسی EMP و دیگر منابع تهدید ، نه تنها باید برای وسایل انجام گیرد ، بلکه کابلها و سایر اتصال دهنده هایی که این وسایل به هم متصل می کنند نیز باید مورد حفاظت قرار گیرند . این دسته از تداخلها ممکن است از یک کابل تشعشع پیدا کرده و یا به کابل وارد شود . کیفیت حفاظ سازی برای یک کابل تابعی از دو مکانیزم اساسی است :

  1. کیفیت حفاظ سازی موج الکترومغناطیسی
  2. امپدانس سطحی انتقالی ، Zt

مانند سایر حفاظ ها ، کیفیت حفاظ سازی با پارامترهای ضریب جذب ، انعکاس ، ضخامت ماده حفاظ ، تعداد و اندازه سوراخهای موجود در حفاظ بستگی دارد . به علاوه ، حفاظ های کابل اغلب طولی به هم متصل می شوند که بتوانند جریان زیادی را از خود عبور دهند . اگر چه جریانهای تداخلی عموماً روی سطح خارجی حفاظ وجود دارند (به دلیل اثر پوستی) میدان الکتریکی و شیب ولتاژ در طول رسانای داخلی گسترش داده می شود . نسبت ولتاژ القایی از رسانا به حفاظت در واحد طول به جریان حفاظ ، به عنوان امپدانس سطحی انتقالی (Zt) تعریف می شود .

کیفیت یک حفاظ ، تابعی از رسانایی فلز آن ، زاویه و نوع بافت ، درصد پوشیدگی و اندازه سوراخهای موجود در بافت حفاظ است . برای توزیع جریان یکنواخت در طول حفاظ کابل ، Zt به دست آمده همراه با امپدانس ترمینال کابل می تواند برای تخمین کیفیت حفاظ سازی کابل ، مورد استفاده قرار گیرد . معمولاً طول کابل در حدود چندین برابر طول موج تابشی است . بنابراین توزیع جریان روی پوشش کابل در امتداد طول آن به صورت تابعی از جهت موج تابشی و محیط اطراف کابل تغییر می کند . از آنجا که توزیع جریان برای شرایط مختلف محیطی غیرقابل تخمین است ، قابلیت تخمین کیفیت حفاظ سازی برای کابلها از طریق استفاده از Zt محدویت دارد .

روشهای مختلفی برای حفاظت از کابلها و پایانه ها(ترمینالها) و کانکتورها وجود دارد که در پستهای بعدی به آنها اشاره خواهم کرد.

پست بمبهای الکترومغناطیسی و روشهای کلی مقابله با آن را هم در همین ارتباط ببینید.

۰ موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۴ آذر ۹۹ ، ۱۵:۱۶
برای نمایش مطلب باید رمز عبور را وارد کنید
۲۳ آذر ۹۹ ، ۱۰:۱۲

معمولن کاربران رایانه، به ویژه افرادی که اطلاعات تخصصی کمتری درباره رایانه دارند، بدافزارها را برنامه هایی هوشمند و خطرناک می دانند که خود به خود اجرا و تکثیر شده و اثرات تخریبی زیادی دارند که باعث از دست رفتن اطلاعات و گاه خراب شدن رایانه می گردند؛در حالیکه طبق آمار تنها پنج درصد ویروسها دارای اثرات تخریبی بوده و بقیه صرفن تکثیر می شوند.بنابراین یک بدافزار را می توان برنامه ای تعریف نمود که برخلاف خواسته کاربر وارد سیستم شده و ممکن است اثر تخریبی داشته باشد و یا هیچ اثری نداشته باشد و تنها خود را تکثیر کند.

پس بدافزارها از جنس برنامه های معمولی هستندکه توسط برنامه نویسان نوشته شده و سپس به طور ناگهانی توسط یک فایل اجرایی و یا جای گرفتن در یک ناحیه سیستمی دیسک رایانه، فایل ها و یا رایانه های دیگر را آلوده می کنند.در این حال پس از اجرای فایل آلوده به ویروس یا دسترسی به یک دیسک آلوده توسط کاربر دوم، ویروس به طور مخفی نسخه ای از خودش را تولید کرده و به برنامه های دیگر می چسباند و یا خود را کپی کرده و به این ترتیب داستان زندگی بدافزار آغاز می گردد و هریک از برنامه ها و یا دیسک های حاوی بدافزار، پس از انتقال به رایانه های دیگر باعث تکثیر نسخه هایی از ویروس و آلوده شدن دیگر فایلها و دیسک ها می شود. لذا پس از اندک زمانی در رایانه های موجود در یک کشور و یا سراسر دنیا منتشر می شوند.

از آنجا که ویروسها به طور مخفیانه عمل می کنند، تا زمانی که کشف نشده و امکان پاکسازی آنها فراهم نگردیده باشد، برنامه های بسیاری را آلوده کرده و یا خود را تکثیر می کنند؛ از این رو یافتن سازنده و یا منشا اصلی بدافزار بسیار مشکل است.با توجه به تنوع بسیار زیاد بدافزارها از لحاظ نوع عملکردشان، واژه شناسی آنها برای شناخت هریک بسیار مهم می باشد.در پست بعدی به معرفی 27 نامگذاری از بدافزارها به لحاظ کارکرد آنها اشاره خواهم کرد.

۰ موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۲ آذر ۹۹ ، ۱۷:۵۵
برای نمایش مطلب باید رمز عبور را وارد کنید
۲۲ آذر ۹۹ ، ۱۱:۴۸

یکی از زیربناهای تئوریک مناسب برای بررسی شبکه زیرساختها و وابستگی و تعاملات و رفتارهای آنها ، نظریه پیچیدگی است که در آن ، رفتارهای سامانه های انطباقی پیچیده مورد مطالعه قرار می گیرد . زیرساختها به طور معمول متشکل از اجزای ساده بسیار زیاد و دارای شبکه وابستگی های بسیار پیچیده هستند . براساس اثر پروانه ای که در مباحث نظریه آشوب و پیچیدگی مورد اشاره قرار می گیرد ، یک تغییر بسیار کوچک در شرایط اولیه یک سیستم پویا ، می تواند علت نتایج بسیار بزرگ مطلوب یا نامطلوب را رقم بزنند که آنها را نقاط اهرمی می نامیم . به دلیل ماهیت پیچیده روابط شبکه ای زیرساختها که آنها را موضوعات خوبی برای بررسی در قالب نظریه پیچیدگی قرار می دهد ، امکان شناخت دقیق و روشن همه این نقاط و همه تأثیرات بالقوه ممکن است وجود نداشته باشد . در چنین حالتی ، بررسی پدیده ها و روابط در چهارچوب دسته ای از دوره های زمانی بزرگ و یا گسترده کردن محدوده مکانی مشاهدات و استفاده از تجربیات به دست آمده در نقاط دیگر جهان ، می تواند ما را در شناسایی نقاط اهرمی زیرساختها یاری کند . در واقع ، شبکه زیرساختی کشور ، سیستمی از سامانه هاست که به دلیل پیچیدگی بسیار زیاد ، پیش بینی رفتار آن دشوار است .

در پستهای بعدی در خصوص مدلسازی این ارتباطات اشاره خواهیم کرد.

۰ موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۲ آذر ۹۹ ، ۱۱:۳۷

تعریف رسمی مهندسی اجتماعی عبارت است از:«شکستن امنیت سازمان با تعامل انسانی».به زبان دیگر مهندسی اجتماعی از نقاط ضعف درک عمومی مردم سواستفاده میکند.در واقع مهندسی اجتماعی هنر بهره برداری از رفتارهای آسیب پذیر انسانها برای ایجاد شکاف امنیتی بدون هیچ ظن و گمانی از سوی قربانی است.حال چگونه مهندسی اجتماعی به هک مربوط می شود؟ هک، ورود به یک سیستم ممنوعه با استفاده از تکنیک های خاص می باشد؛ یک هکر عادی از نقاط ضعف امنیتی سیستم بهره می برد اما مهندس اجتماعی از مردم برای دریافت اطلاعاتی که معمولن در دسترس نیست مانند رمز عبور یا شماره شناسایی یکتا، استفاده میکند. بنابراین در جایی که ابزار امنیتی جلوی هکر را برای نفوذ گرفته، مهندسی اجتماعی ابزار خوبی برای او به حساب می آید.بر خلاف هک، مهندسی اجتماعی از روانشناسی انتظارات مردم از یکدیگر و تمایل آنها به مفید بودن بهره میبرد. کوین میتنیک یکی از معروفترین هکرهایی است که دلیل موفقیتش، استفاده از تکنیکهای مهندسی اجتماعی بوده. وی کتابی با عنوان «هنر فریفتن» پس از آزادی از زندان نگاشته که مهندسی اجتماعی را در آن اینگونه تعریف کرده است:«مهندسی اجتماعی انسانها را با روشهای مختلف فریفته و با متقاعد کردنشان از آنها برای دستیابی به اطلاعات سو استفاده می نماید».بعضی از معروفترین تعاریف دیگر مهندسی اجتماعی عبارتند از:

  • هنر و علم واداشتن دیگران به انجام کاری مطابق خواسته ی نفوذگر
  • استفاده ی یک نفوذگر خارجی از حقه های روانشناسی روی کاربران قانونی یک سیستم کامپیوتری، برای به دست آوردن اطلاعاتی که نفوذگر برای نفوذ به سیستم نیاز دارد
  • به دست آوردن اطلاعات(مانند رمز عبور) از یک فرد، به جای بکارگیری روش های فنی برای ورود غیرمجاز به سیستم
  • وادار کردن دیگران به دادن چیزهایی اعم از اطلاعات و کالا، به یک فرد دیگر، در صورتی که از لحاظ قانونی نباید بدهند

در موضوع امنیت سایبری، مهندسی اجتماعی به مقوله ای اطلاق می شود که نوعی نفوذ و حمله غیر فنی را توصیف می کند که عمدتن بر تعاملات انسانی تکیه دارد و دربرگیرنده ی روش های فریفتن دیگران است تا روندهای معمول امنیتی را بشکنند.

در واقع مهندسی اجتماعی می تواند همه یا هیچکدام از این تعاریف باشد؛ بسته به اینکه در چه جایگاهی هستید و از چه دیدگاهی مایل به بررسی آن هستید.اما آنچه که به نظر می رسد مورد توافق همه باشد، این است که مهندسی اجتماعی عمومن بهره گیری هوشمندانه یک نفوذگر از تمایل طبیعی انسانها به اعتماد کردن و کمک کردن، می باشد.هدف نفوذگر از این عمل به دست آوردن اطلاعاتی است که به وسیله ی آنها دسترسی غیرمجاز به منابع اطلاعات محرمانه، میسر می گردد. در واقع نفوذگر با هدف قراردادن ضعیفترین حلقه زنجیر امنیت، یعنی انسان، اهداف دیگری از جمله نفوذ به شبکه، جاسوسی صنعتی، خرابکاری، دزدی هویت و ...را دنبال می کند. این نوع حمله ها اغلب ساده تر از انواع نفوذگری های فنی هستند و به همین دلیل سازمانهای بسیاری هدف این حملات قرار می گیرند.سازمانهایی که بیشتر هدف این نوع نفوذ هستند عبارتند از: مراکز پاسخگویی تلفنی، شرکتهای بزرگ و مشهور، موسسات مالی، مراکز دولتی و نظامی.

حملات مهندسی اجتماعی در دو سطح فیزیکی و روانشناسی انجام می گیرند که در پستهای بعدی در مورد آنها مطالبی را خواهم آورد.

۱ موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۹ آذر ۹۹ ، ۱۴:۳۱

 زیرساختها و بویژه زیرساختهای حیاتی دارای پیچیدگی های بسیاری هستند.از جمله ی این پیچیدگی ها که بر وابستگی متقابل آنها نیز موثر است، شبکه ای بودن آنهاست.شبکه ای از اجزا که در کنار هم باید به صورت بی وقفه سرویس دهی نمایند.در این شبکه ها وجود حلقه های بازخورد مختلف برای کنترل سیستم و عدم قطعیت ورودی و خروجیها در زمانهای مختلف و در حوزه های جغرافیایی متفاوت، اختلال و شکست، با گستره ی وسیعی از الگو هایی که پیش بینی آنها غیر معمول و پیچیده هستند، ایجاد می شود.دسته بندی کلی در خصوص این شکستها و اختلال ها به صورت زیر می باشد:

  • شکستهای آبشاری : شکست آبشاری زمانی روی می دهد که اختلال در یکی از زیرساختها منجر به خرابی یکی از اجزای زیر بنایی دیگر شود ، امری که اختلال در  زیرساخت دوم را هم در پی خواهد داشت . به عنوان مثال یک قطعی در شبکه توزیع گاز طبیعی (مثل زلزله ، طوفان ، سیل و غیره) و یا خرابکاری تعمدی ، می تواند منجر به خرابی (قطعی) یک واحد تولیدی نیروگاه برق شود که در مسیر خدماتی این سیستم گازی قرار دارد . این واقعه به نوبه خود می تواند به کسری تولید برق در آن منطقه بیانجامد ، امری که می تواند موجب قطعی برق شود (به این نوع قطعی آبشاری از زیرساخت گاز طبیعی به زیرساخت برقی می گویند) . ادامه این حادثه قطعی برق می تواند به نوبه خود به خرابی و قطعی در سایر امور زیربنایی بیانجامد.منظور از شکستهای آبشاری در شبکه زیرساخت ها ، اختلال در عملکرد سایر زیرساختها ، در نتیجه آسیب ، خرابی یا اختلال در عملکرد یک زیرساخت است . دامنه این آسیب می تواند در لایه های مختلف زیرساختی منتشر شده و در بخش های مختلف ، موجب توقف یا اختلال در عملکرد شود . آنچه در یک زیرساخت اتفاق می افتد ، می تواند به صورت مستقیم یا غیرمستقیم ، زیرساختهای دیگر را و مناطق جغرافیایی وسیع را تحت تأثیر قرار داده و امواجی را در سراسر اقتصاد ملی و اقتصاد جهانی منتشر کند . به عنوان مثال ، خاموشی گسترده در کالیفرنیا ، منجر به ایجاد و انتشار اختلالهایی در زیرساختها شد ، حمل و نقل ، خدمات دولتی ، ارتباطات و مخابرات ، بهداشت و درمان ، تأمین غذا ، خدمات مالی ، خدمات اضطراری ، امور بازرگانی و کسب و کار ، تأسیسات آب ، فاضلاب ، نفت و نیروگاههای هسته ای و ساختمان از اختلال در تأمین برق تأثیر پذیرفتند. اگر بخواهیم روابط و وابستگی های بین زیرساختها را به طور همه جانبه نشان دهیم ، به مجموعه روابطی خواهیم رسید که الزاماً جریان یک سویه نخواهد داشت ، به عبارت دیگر روابط علت و معلولی موجود بین کارکرد یا اختلال زیرساختهای مختلف ، نه یک جریان یک طرفه که مجموعه پیچیده ای از روابط همه جانبه و رفت و برگشتی است که در بعضی موارد ، یک اختلال معلول ، بر علت خود اثر تشدید کننده دارد . مدل سازی پیچیدگی روابط بین زیرساخت ها با استفاده از یک چارچوب پویا ، می تواند این پیچیدگی ها را بهتر به تصویر بکشد . 
  • خرابی فزاینده : زمانی روی می دهد که خرابی موجود در یکی از زیرساختها ، اختلال مستقلی را در یکی دیگر از زیرساختها تشدید کند . این موضوع معمولن به شکل افزایش شدت خرابی یا طولانی تر شدن زمان ترمیم  و بازسازی ظهور پیدا می کند . به عنوان مثال ، یک قطعی در شبکه مخابراتی ، می تواند به علت قطعی یا اختلال در شبکه حمل و نقل جاده ای و در نتیجه تأخیر در رسیدن گروه تعمیرات و ابزار جایگزین تشدید شود .
  • شکست به علت مشترک : این نوع خرابی زمانی روی می دهد که یک یا چند شبکه زیربنایی به طور همزمان قطع شوند . در این حالت ، یک علت مشترک موجب از کار افتادن همه این شبکه ها می شود . قرار گرفتن در یک فضای فیزیکی (وابستگی جغرافیایی) یا گستردگی علت ریشه ای (مثل بلایای طبیعی همچون زلزله یا سیل یا فجایع ساخته دست بشر مانند عملیات تروریستی) می تواند شبکه های زیرساختی مختلفی را به طور هم زمان تحت تأثیر قرار دهد . به عنوان مثال خطوط مخابرات (سیم یا فیبر نوری) و یا خطوط انتقال برق معمولاً از حریم خطوط ریلی استفاده می کنند ، امری که یک وابستگی متقابل جغرافیایی را بین زیربناهای حمل و نقل ، مخابرات و برق ایجاد می کند ، بنابراین یک حادثه مثل خروج قطار از ریل می تواند خطوط ارتباطی و برقی را که در این کریدورها قرار دارند نیز تخریب کرده و منجر به اختلال در خدمات این زیرساختها شود .
۰ موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۹ آذر ۹۹ ، ۱۲:۱۲