در نوشتار پیشین به بیان اصول پدافندغیرعامل پرداختم.در این نوشتار اولین و مهمترین اصل پدافند غیرعامل را بررسی خواهم کرد.مکان یابی در حقیقت بخشی از یک مقوله بسیار مهم و استراتژیک در برنامه ریزی و تخصیص منابع کشورها، به نام آمایش سرزمین Spatial Planning می باشد.آمایش یک واژه پارسی از مصدر آمودن است که براساس فرهنگ دهخدا به معنای آمیختن و مستعد کردن و آراسته کردن و درکنار هم چیدن و... می باشد.این معانی با توجه به مفهوم علمی کلمه آمایش سرزمین، به نوعی در کلمه آمایش مستتر است.آمایش سرزمین در عام ترین تعریف، تنظیم رابطه ی میان سه راس مثلث انسان، فضا و فعالیت می باشد.براساس برداشت ها و مفاهیم متفاوت از توسعه، تعاریف گوناگونی از آمایش سرزمین در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی و جغرافیایی ارائه شده است اما این تعریف به یکی قابل قبول ترین و مصطلح ترین تعاریف آمایش سرزمین، تبدیل شده است:
«آمایش سرزمین تنظیم رابطه بین انسان وفضا و فعالیت برای بهره وری بهینه از امکانات وقابلیت های سرزمین در جهت بهبود وضعیت مادی و معنوی اجتماع بر اساس ارزش های اعتقادی با توجه به سوابق فرهنگی و ابزار علم و تجربه در طول زمان است.مفاهیمی که این نحوه نگرش به آمایش سرزمین در بر دارد، ناظر بر مقولاتی نظیر فعالیت یابی برای مکانی خاص، مکان یابی برای فعالیتی خاص، الگوی سازماندهی فضا، الگوی اسکان جمعیت و مدیریت سازمان فضایی توسعه است.»
آمایش سرزمین دارای سه بعد سازمانی، ساختاری و فضایی است که کاملن بهم پیوسته اند و باید میان آنها هماهنگی و توازن برقرار باشد:
- بعد سازمانی: از اهرم های مدیریتی است و از سطح وزارتخانه ها و مراکز ذیصلاح اقتصاد کلان آغاز وبه اقتصاد خرد در سطح واحدهای صنعتی اعم از دولتی و خصوصی و تعاونی ختم می شود.بعد سازمانی طرح های سازمانی داخلی موسسات و سازمانها و روابط درونی و بیرونی آنها را شامل می شود.
- بعد ساختاری: رشته ها و شاخه های مختلف تولیدی و غیرتولیدی و روابط آنها با هم با توجه به نیازها و اهداف تعیین شده مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار می گیرند.ازجمله صنایع، مواد خام، سوخت و انرژی، خطوط ارتباطی، نیروی کار و حجم سرمایه مورد نیاز، مسائلی هستند که در بعد ساختاری مطرح می شوند.
- بعد فضایی: به دو بخش عمده فضای جغرافیایی و فضای اقتصادی تقسیم می شود.بخش جغرافیایی شامل منابع طبیعی و دیگر قابلیت های طبیعی است که تمام آنها مجموعه ای از واقعیات عینی را تشکیل می دهند.بخش دیگر شامل فعالیت های اقتصادی است که سیستم های گوناگون فعالیت های تولیدی و غیرتولیدی، تقسیم کار در فضا و روابط انسانها را با هم مشخص می کند.
